Mnogi nobelovci su zaboravljeni, ali ne i Ivo Andrić, koji je živ i savremen pisac. On je jedini srpski pisac koji je više od šest decenija stalni dio svjetske književnosti. Njegova djela prevedena su do sada na 49 jezika. On je uspio da u svom djelu uspostavi jedinstvo misli, sjećanja, sudbina i vremena i da to pokaže na prirodan i neponovljiv način.
Posljednji put književni velikan javno je čitao odlomke iz svojih djela u Narodnom pozorištu u Beogradu 1974. godine, na čuvenom književnom matineu, koji je vodio Petar Džadžić, a svoje radove, uz Andrića, čitali su Crnjanski, Selimović, Ćopić, Matić, Vučo, Popa i Raičković.
Rođen je u Docu kod Travnika, 9.10.1892. a djetinjstvo je proveo u Višegradu. Kao gimnazijalac bio je pripadnik revolucionarnog pokreta protiv Austrougarske vlasti Mlada Bosna i strastveni borac za oslobođenje južnoslovenskih naroda od Austrougarske monarhije. U Gracu je diplomirao i doktorirao, a vrijeme između dva svjetska rata proveo je u službi u konzulatima i poslanstvima Kraljevine Jugoslavije u Rimu, Bukureštu, Gracu, Parizu, Madridu, Briselu, Ženevi i Berlinu. Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti u koju je primljen 1926. godine.
U Beogradu je osnovana Zadužbina Ive Andrića, a prva i najvažnija odredba piščeve oporuke bila je da se njegova zaostavština sačuva kao cjelina i da se kao legat namjeni za opšte kulturne i humanitarne potrebe. Na osnovu piščeve testamentarne volje, svake godine dodeljuje se Andrićeva nagrada za priču ili zbirku priča napisanu na srpskom jeziku.
Andrić je u književnost ušao pjesmama u prozi „U sumrak” i „Blaga i dobra mesečina” objavljenim u „Bosanskoj vili” 1911. godine. Pred Prvi svjetski rat, u zborniku Hrvatska mlada lirika objavljeno je šest Andrićevih pjesama u prozi, a prvu knjigu stihova u prozi — „Ex Ponto” — Andrić je objavio 1918. godine u Zagrebu, a zbirku „Nemiri” štampao je u Beogradu 1920.
Andrićevo djelo možemo podijeliti u nekoliko tematsko-žanrovskih cjelina. U prvoj fazi, koju obilježavaju lirika i pjesme u prozi (Ex Ponto, Nemiri), iskaz o svijetu obojen je ličnim egzistencijalno-spiritualnim traganjem koje je djelimično bilo podstaknuto i lektirom koju je u to vreme čitao. Mišljenja kritike o umjetničkim dosezima tih ranih radova podijeljena su.
Druga faza, koja traje do Drugog svjetskog rata, obilježena je Andrićevim okretanjem pripovjedačkoj prozi i, na jezičkom planu, definitivnim prelaskom na ekavicu. Po opštem priznanju, u većini pripovjedaka Andrić je našao sebe, pa ta zrela faza spada u umjetnički najproduktivniju.
Nije bio sklon književnim eksperimentima koji su dominirali u to doba, nego je u klasičnoj tradiciji realizma 19. vijeka, oblikovao svoju vizuru Bosne kao razmeđa istoka i zapada, natopljenu iracionalizmom, konfesionalnim animozitetom i emocionalnim erupcijama. Ličnosti su pripadnici sve četiri etničke zajednice, uglavnom prozvani po pejorativnim imenima (Vlasi, Turci), uz pojave stranaca ili ma
Treća faza obilježena je obimnijim djelima, romanima Na Drini ćuprija, Travnička hronika, Gospođica i nedovršenim djelom Omerpaša Latas, kao i romanom Prokleta avlija. Radnja većine ovih djela je uglavnom smještena u Bosni, u njenu prošlost ili u narativni spoj prošlosti i sadašnjosti gdje je pisac, na zasadama franjevačkih ljetopisa i spore, sentencama protkane naracije, uspio da kreira upečatljiv svijet orijenta u Evropi. Piščevo se pripovijedanje u navedenim djelima odlikuje uvjerljivo dočaranom atmosferom, upečatljivim opisima okoline i ponašanja i psihološkim poniranjem. U ovom periodu objavio je i niz pripovjedaka, putopisne i esejističke proze i poznato i često citirano djelo, zbirku aforističkih zapisa Znakovi pored puta (posthumno izdato
U okviru Zadužbine Ive Andrića nalazi se i Spomen-muzej u sastavu Muzeja grada Beograda i otvoren je 1976. godine u stanu na Andrićevom vencu broj 8, u kome je pisac živio sa suprugom Milicom Babić od 1958. godine.
Sačuvani su autentični raspored i izgled ulaznog hola, salona i Andrićeve radne sobe, a nekadašnje dvije spavaće sobe preuređene su u izložbeni prostor gdje je otvorena stalna postavka koja raznovrsnim eksponatima predstavlja Andrićev životni put i markantne tačke njegove stvaralačke biografije. Pored reprezentativnih dokumenata (indeksi, pasoši, plakete, diplome, Nobelova plaketa i medalja, Vukova nagrada, počasni doktorati) i fotografija, u izložbenoj postavci mogu se vidjeti i originalni rukopisi Andrićevih djela, pisma, izdanja njegovih knjiga na raznim jezicima, kao i neki lični pr
Umro je 13. marta 1975. godine u Beogradu, a sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju.
